Welkom

Wat zie je door De Bril?

Welkom bij De Bril van Fil, waar ik mijn zoektocht naar antwoorden bijhoud.
Lees hieronder verder wat me bezig houdt en hoe je mee kan denken.

No man is an island

Het klinkt ondertussen als een cliché: we leven in het Westen in een individualistische maatschappij. Dit wordt wel eens gelinkt met het neoliberalisme dat ons allen in competitie tegenover elkaar zet. Sommigen zien dan weer het bewijs in het narcistisch gedrag dat sociale media lijken te ontlokken. Op maatschappelijk vlak uit dit individualisme zich in een wijdverspreid gevoel van eenzaamheid, ook al zijn we meer geconnecteerd dan ooit- zowel fysiek als virtueel.

Ook de relatie tussen onszelf en de staat is sterk op het individu gericht-je weet wel, Margaret Thatcher en haar “there is no such thing as society”. Het idee van het rationele, altijd berekende individu ligt nog altijd aan de grondslag van hoe veel overheden hun beleid inrichten, ondanks het feit dat dit beeld achterhaald is.

Er zijn wel stromingen in het Westen die teruggrijpen naar een gevoel van gemeenschap. Het probleem is echter dat deze vaak uitmonden in reactionair nativisme, historisch revisionisme, of religie, dat met een geladenheid komt die door de meeste seculiere burgers wordt afgewezen.

Op het moment van schrijven kampt bijna elke uithoek van de wereld met het coronavirus. Als jouw omgeving lijkt op die van mij, zie je dat deze tragedie gepaard gaat met hoop. De hoop dat hierna niet alles terug gaat naar hoe het was, maar dat de solidariteit en alles wat echt belangrijk is worden herontdekt.

Is dat niet schrijnend, als je erover nadenkt?

Het lijkt erop dat er ons een denkkader ontbreekt om noden vanuit een perspectief te benaderen dat het sociale karakter van de mens centraal zet. Of ten minste, ik heb nood aan zo’n denkkader, en ik ga ervan uit dat ik niet de enige ben.

---

Deze blog is een poging on een antwoord te geven op vragen die me bezighouden. Een aantal voorbeelden:

• We kunnen meer dan ooit onze eigen netwerken kiezen, maar dit leidt ook tot online echo chambers, eenzaamheid, en instabiele sociale banden. Hoe vinden we een balans?
• Zijn er overeenkomsten tussen het gedrag van sektes en van 4chan?
• Vriendjespolitiek werkt corruptie in de hand, maar is het niet des mensen om voor je eigen groep te zorgen? Wat betekent dit voor het opbouwen van een verantwoordelijke staat in landen die recent een conflict hebben meegemaakt?
• Sociale cohesie leidt tot minder criminaliteit en eenzaamheid. Maar hoe maak je dat, zijn er succesvolle voorbeelden?

Ik voel dat er verbanden bestaan tussen de thematieken die hier omschreven zijn, dat er een web is dat hen verbindt. Maar elke keer wanneer ik aan een van de draadjes trek, lost het op tussen mijn vingers.

Om deze verbanden in kaart te brengen begin ik een zoektocht naar de fundamentele menselijke drijfveren, hoe die zich uiten, en hoe ze onze wereld vandaag vormgeven.